Ter Aar – Beschrijving van Ter Aar

Geografische situatie van Ter Aar

In het Groene Hart van Zuid-Holland, enkele kilometers ten oosten van de gemeente Woubrugge en ten noorden van de stad Alphen aan den Rijn, ligt het dorp Ter Aar. Het dorp had op 1 januari 2004 iets meer dan negen duizend inwoners, die verspreid waren over vier woonkernen. Dit waren vroeger onafhankelijke dorpen, namelijk: Aardam, Korteraar, Papenveer en Langeraar.

image

Ter Aar – het Aarkanaal en de Aardamsebrug

De naam Ter Aar is verbonden met het door de gemeente lopend Aarkanaal. Dit was vroeger een zijtak van de Oude Rijn en heette toen "De Aar". Het water scheidde de gemeente en aan de westelijke kant was de gemeente langer (Langeraar) dan aan de oostelijke kant (Korteraar). Verder komt de naam Papenveer voor voor een buurtschap wat tussen Korteraar en Langeraar ligt.

De vierde kern heet in de volksmond Aardam en is te verklaren doordat er een dam in De Aar ontstond. De naam Aardam bestaat formeel niet meer want deze kern heeft de naam Ter Aar gekregen.

Sinds 1 januari 2007 is Ter Aar geen zelfstandige gemeente meer. Op die datum is de gemeente samengegaan met de gemeentes Nieuwkoop en Liemeer in de nieuwe gemeente Nieuwkoop. Het voormalige gemeentehuis van Ter Aar doet dienst als gemeentehuis van de samengevoegde gemeentes.

image

Het gemeentehuis van Ter Aar

Statistische gegevens van de voormalige gemeente Ter Aar:

Oppervlakten van de gemeente Ter Aar

Totale oppervlakte

2.171 hectare

Bebouwd oppervlak

56 hectare

Land woonkernen

536 hectare

Land buitengebied

1.399 hectare

Binnenwateren

236 hectare

Het gemeentewapen van Ter Aar

Op de website van Ter Aar kwam u steeds een "vosje" tegen. Dit vosje was sinds december 2000 het logo van de gemeente Ter Aar. Dit logo was het wapen van het geslacht van Aersen, Beijeren en Voshol. Dit "vosje" is afkomstig uit het wapen van Ter Aar, dat zijn oorsprong vindt in het baljuwschap Voshol uit ca. 1285. De vier losse lijnen staan voor de vier kernen waaruit de gemeente bestaat. De losse lijnen symboliseren ook het open karakter van deze gemeente. In het logo is ook de lintbebouwing herkenbaar die zo kenmerkend is voor Ter Aar.

image

Het voormalige gemeentewapen van Ter Aar

De economie en het museum van Ter Aar

Vroeger, voor de opheffing van de plaatselijke veiling op 6 november 1970, was de omgeving van Ter Aar een belangrijk tuinbouwgebied voor het kweken van allerlei soorten bonen, augurken en andere groenten. Ter Aar had vroeger vier conserven fabrieken voor augurken en witte uitjes, de firma’s Koeleman, Mank, Uyttewaal, en Van der Pijl.

De overgebleven kwekers zijn op bloementeelt over gegaan, zoals bijvoorbeeld onze neef Frans Kroon (XIII-107), die rozenkweker in Ter Aar is.

De herinnering van dit tuinbouwverleden wordt levendig gehouden voor de jongere generaties die dat niet gekend hebben in het plaatselijke Historisch Museum. U kunt dit museum vinden aan de Westkanaalweg 118, tegenover het sportcomplex "De Vlinder". Gevestigd in een voormalige provinciewerkplaats toont het al de elementen die Ter Aar in het verleden maakte wat het was: "een stokkendorp". Het museum wordt in stand gehouden door bestuurders en vrijwilligers van de Cultuur Historische Vereniging Ter Aar.

Na sluiting van de veiling werden in januari 1971 de spullen van de veiling in het openbaar verkocht. In de tuinbouwzaal van het museum kan men nog de veilingklok van de voormalige veiling bewonderen en andere dingen uit verleden tijden.

In de botenzaal van het museum kan men twee roeiboten en een praam bewonderen, gemaakt door Ter Aarse botenbouwers. Typerend is de grote praam "driekwartier", dat naast de veilingklok, het eerste pronkstuk van de museum collectie is. Destijds lag deze boot in een droge sloot te vergaan, tot dat in 1983 enkele dorpelingen besloten om dit fenomeen van de ondergang te redden.

Op de bovenverdieping van het museum kan men verschillende artikelen van historische aard vinden, zowel hand- als mechanisch gereedschap. Veel gebruiksvoorwerpen van in en rondom de tuinderij, een complete ingerichte boerderijkeuken, een trekkas, die ingericht is met grote attributen, zoals een werkbank, een tomatensorteermachine, een frees, cokeskachel, veilinglisten in diverse maten, plukmanden, enzovoort zijn hier tentoongesteld.

Onder de overdekte wagenloodsen pronken landbouwwerktuigen: hooischudders, ploegen, zaaimachines en sleepeggen.

image

Ter Aar – het Historisch Museum van Ter Aar – Westkanaalweg 118

image

Ter Aar – het Aarkanaal gezien in de richting van Papenveer

image

Ter Aar – het Aarkanaal gezien in de richting Alphen aan den Rijn